Jun 11, 20243 min read

CÂY KHẾ & BÀN THIÊN

Hồi cuối tuần rồi về quê của bạn chơi.

Một không khí trong lành với sân vườn rộng rãi, với gian bếp tuổi thơ, với vườn cây ăn trái đủ loại, trái chín rơi rụng đầy sân, với đồng ruộng bao la, với chó, mèo, gà mạnh ai nấy chạy, với chim ghé đến rồi bay đi, với tất cả hình ảnh và thanh âm bình yên của cuộc sống.

Thỉnh thoảng chợt nhớ về tuổi thơ. Hồi nhỏ đâu đó cũng có vài hình ảnh tương tự. Giờ đã 38. Thời gian vậy mà nhanh, nhanh hơn mình nghĩ. Nhanh như cái chớp mắt. Quay đi quay lại là hết nửa năm. Vài tháng sau nói tiếp với nhau “Lại sắp hết năm! Càng lớn thấy 1 năm trôi qua càng nhanh!”

Chắc do cuộc sống bây giờ nhanh, thời gian trôi nhanh. Nói đúng hơn là cuộc sống và thời gian ở thành thị, ở Sài Gòn. Ngay cả đứa con sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn còn thấy rõ điều đó, huống chi những người con xa xứ lên Sài Gòn học hành, lập nghiệp. Tuổi thơ của họ chắc còn đong đầy những kỷ niệm với thiên nhiên, với cánh đồng, với con sông, với vườn cây ngào ngạt mùi trái chín hay, với những lao động chân lấm tay bùn.

Nhưng khi về quê bạn, mình cảm nhận được thời gian đúng nhất là ở đó.

Buổi sáng đủ lâu, buổi trưa đủ dài, buổi tối vừa phải.

Các buổi phân chia với nhau thật vừa vặn.

Hoặc có thể mình cảm nhận điều đó với tư cách là khách ghé chơi.

Hay có khi mình cảm nhận được điều đó khi đã dần bước vào tuổi trung niên.

Mình cũng không chắc câu trả lời.

Có điều mấy đứa bạn của mình quê gần Sài Gòn thì tụi nó vẫn hay tranh thủ về cuối tuần.

Về để thăm ba mẹ, về để gần ổng bả, thấy ba mẹ giờ già nhanh quá, nhận thức được thời gian không có chờ đợi ai. Thời gian cũng có thể lấy đi tất cả.

Hay tụi nó về để cảm nhận thời gian là “đúng nhất” với thời gian?

Ở nhà bạn, có hai thứ khiến mình nhìn thấy thời gian rõ nhất.

Là cây khế và cái bàn thiên.

Cây khế bon sai này bạn nó kể là ba đã trồng từ rất lâu, chắc cũng hơn 30 năm. Bác trai chăm tỉa từ khi cây còn nhỏ để ra được cái dáng đẹp như thế này. Tụi mình ngồi tám chuyện, bàn xem cây khế này nếu bán thì sẽ bao nhiêu tiền. Tính một hồi mỗi người một ý. Ba mươi mấy năm đó tính ra tiền bao nhiêu thì xứng đáng, công sức bỏ ra chăm sóc, tỉa tót mỗi ngày tính ra bao nhiêu thì xứng đáng.

Lấy thời gian, công sức quy đổi ra tiền bạc cơ bản là một cái cân không tương xứng. Thành ra người ta quy về “thuận mua vừa bán”, cân đo tấm lòng, thấy quý mến thì đưa giá khác, mặt không ưa thì đưa giá khác, muốn bán thì nói giá khác, không muốn bán thì nói giá khác.

Thời gian cũng là một cách để đong tấm lòng.

Cái bàn thiên làm mình nhớ cái bàn thiên ở sân nhà hồi còn nhỏ. Trước nhà cũng có cái bàn thiên. Ngoại là người thường hay thấp nhang cúng kiếng. Nên sáng thấy mẹ của bạn ra thắp nhang, chợt nhớ đến Ngoại, nhớ về tuổi thơ - nghèo khó, bệnh hoạn nhưng vẫn là tuổi thơ. Nghĩ đến cái cám ơn trời đất đã phù hộ, cám ơn mẹ đã để đức lại cho con, cám ơn gia đình bằng cách này hay cách khác đã luôn chăm sóc mình, cám ơn bạn bè thương mến, đồng nghiệp yêu thương, và cám ơn người đồng hành, bảo là một chuyến đi thật vui và bình yên.

Phải chăng đó là ý nghĩa của cái bàn thiên.

Nhắc nhở chúng ta rằng ông Trời có mắt. Trên có Trời chứng giám, dưới có Đất nâng đỡ. Nên cứ sống hết lòng, gì rồi cũng qua.